vrijdag 13 december 2019

Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie


Weblog Tijdelijk Anders Nummer 16

Deze ‘tijdelijke serie’ blogs geeft een overzicht van mijn publicaties: twee oudere artikelen en de boeken. Hier ‘Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie, Feuerbach herlezen’ uit 2010.





 
‘Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie’ herleest de filosofie van Ludwig Feuerbach (1804-1872). Hij vroeg zich af wat de beweegredenen zijn voor geloof en religie. In zijn filosofie staat niet zozeer het al dan niet bestaan van god centraal, maar eerder de omstandigheden en gevoelens van waaruit mensen vragen om hoop en gerechtigheid. Karl Marx formuleert mede vanuit deze gedachte zijn politieke maatschappijkritiek.

Deze fundamentele kritiek sluit een respectvolle benadering van principieel andere meningen niet uit. Dit boek sluit wat dat betreft aan bij Rosa Luxemburg die schreef: ‘Vrijheid is altijd de vrijheid van de andersdenkenden.’

Vrijheid is echter niet vrijblijvend. Kritiek blijft noodzakelijk waar religieuze denkwijzen onderdrukkende vormen aannemen. Daarover moet de discussie gaan, zonder het respect voor andere ideeën op te geven. ‘Godsdienstkritiek’ verkent dit lastige spanningsveld dat niet alleen vandaag de dag actueel is, maar dat altijd zal zijn.


Uit de inhoud

-  Religie als projectie van het menselijk bestaan – Feuerbach en Marx

-  Het aardse tranendal bestreden – Uiteenlopende ‘oplossingen’

-  John Locke, tolerantie en godsdienstkritiek

-  Kritisch, tolerant en grenzen

-  Open en respectvol, moeilijk genoeg

-  Discussies over verbieden

-  Natuurwetenschappelijk materialisme als halve oplossing

-  Richard Dawkins’ platte religiekritiek

-  Spinoza, Marx en de vrijheid van geweten

-  Bemoeien mag! Kritiek die respect afdwingt

-  Ik en jij – vrijheid als de vrijheid van andersdenkenden


Godsdienstkritiek, respect en actieve tolerantie, Feuerbach herlezen, Uitgeverij Damon, Budel 2010. ISBN 9789055739943. Prijs € 17,90, verkrijgbaar bij de auteur, de boekhandel en de uitgever.
Belangstelling? Mail naar jasperschaaf@gmail.com