Gevonden op Schier, een Noorse hartschelp (Laevicardium crassum)

Aardig dicht bij de stad Groningen heb je een prachtig strand, op Schiermonnikoog. Sommige Nederlanders zijn daar nog nooit geweest en weten dan ook niet wat ze missen. De echte natuurliefhebber weet zich er welkom. Je kunt hier mooie vogels spotten, planten determineren en ook nog schelpen zoeken. Of gewoon eens goed uitrusten, met misschien voor je vertrekt op een leuk terras de dag afronden.
    Allemaal mooi een paar dagen op het eiland, en soms zie, hoor of vind je weer eens iets dat erboven uitspringt. Zo vonden wij kortgeleden (7 mei) op het strand een prachtig doublet van de Noorse hartschelp. Bij paal 12, ongeveer 10 meter boven de vloedlijn van dat moment.

De wetenschappelijke naam van deze schelp is Laevicardium crassum. Oude vaak grijze losse kleppen van deze soort vind je genoeg. Maar een doublet, dus beide helften aan elkaar heet zeldzaam te zijn op de stranden in het Waddengebied. Wat ik graag geloof, want eerder vond ik er geen, hoe vaak we ook rondgezwalkt hebben op de Waddeneilanden.
      Het doublet is 45 X 50 mm groot. Meestal zijn de onvolgroeide schelpen van deze soort kleiner. Op de eerste foto staat het doublet. Daarbij een foto met twee enkele, losse kleppen. Zo grijs zijn ze vaak, zonder restanten van de opperhuid, oud, wellicht fossiel. Je snapt het al, op een dagje Schier ga je je niet vervelen. En de rechtgeaarde schelpenzoeker neemt vaak weer wat moois mee naar huis.
      Trouwens, zo’n grijs oud klepje met al die kleine ribjes is ook al mooi. Die kun je met een beetje zoeken heel vaak wél vinden.

 

Noorse hartschelp, Laevicardium crassum

 

 

Onrechtmatige landjepik op de Westelijke Jordaanoever

In mijn blog van 15 mei jl. schreef ik hoe wezenlijk het voor volkeren is hun grond te behouden. Grond en bestaansgrond hangen nauw samen. Kern van het kolonialisme is daarentegen de onteigening. Wat resulteert in het wegjagen van volkeren van hun land. Daarmee wordt hun identiteit vernietigd, als er geen verzet gepleegd wordt.
    Ik dacht daarbij niet alleen aan de Russische ‘operatie’ tegen Oekraïne, maar ook aan andere landen, verspreid over de hele wereld, die het land van inheemse volkeren en het bestaansrecht van oude culturen betwisten.

In Israël is het weer raak, een onderdeel van de Israëlische politiek. De nieuwsbrief van ‘The Rights Forum’ van 20 mei beschrijft gedetailleerd het door de Israëlische regering toelaten van de bouw van meer dan 4000 nieuwe woningen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Waarbij het niet anders kan – en zelfs zo is het bedoeld – dat de grond wordt afgestaan door de Palestijnse bewoners en gebruikers van dit land.
    Het kan niet zo zijn dat de gevolgen voor de bewoners niet gezien wordt. Neen, er wordt een bewuste koers gevolgd, een drama voor de bestaande bevolking door het diepe ingrijpen. Bovendien is het een verdere bron voor oorlog en geweld. Waaronder niet alleen de Palestijnen lijden, maar ook de Israëli’s.

Wat zou het toch een enorme stap vooruit zijn – ook mondiaal gezien – als het recht van volkeren hun grond te behouden daadwerkelijk erkend en goed toegepast zou worden. Het gaat om een van de grootste bronnen van geweld en oorlog. Het gaat bovendien om het recht van volkeren en groepen om hun identiteit te behouden en zich als volk en staat te ontwikkelen.
      En om de kinderen een toekomst te geven. Zoiets menselijks mag toch gevraagd worden?

Bron: The Rights Forum, rondzendmail van 20 mei 2022.

Het argument van de oorlog als anachronisme

Een momenteel veel gehoord argument: de oorlog is een anachronisme, maar er zijn politieke leiders die dat niet snappen. En er bestaat een veelgehoorde variant van hetzelfde argument: ‘iets is niet meer van deze tijd’. We weten kennelijk wat bij onze tijd behoort, en wat niet. Een soort hegelianisme van de koude grond.
    Het zijn argumenten die vaak als stoplappen gebruikt worden, maar dát ook weer niet altijd. Paradoxaal. Het zijn argumenten die bij mij zeer dubbele gevoelens oproepen. ‘Uit de tijd zijn’, dat kan toch slechts door de feiten ‘vastgesteld’ worden? Maar het tijdsaspect is heel intrigerend. Als je weet wat wel of juist niet past bij de tijd, bij onze tijd, dan kan (eindelijk) het verstand toch zegevieren?
    Kom daar maar eens mee aan nu de oorlog in Oekraïne zo drastisch woedt. Kon niet iedereen inzien dat er vooral verliezers zijn van deze hele oorlog? Het kón wel, maar de oogkleppen en de rancune bestaan ook als feit. De oorlog is helaas geen anachronisme voor wie hem ‘bedenkt’ en al helemaal niet voor wie erdoor wordt getroffen. De vele oorlogen en conflicten laten dus vooral zien hoe onmondig de hoogontwikkelde wereld eigenlijk nog is. Het is helaas geen anachronisme in standpunten te verdwalen die in de kern niet anders zijn dan die van (bijvoorbeeld) de middeleeuwen.

Misschien is maar het beste dat als iemand spreekt over de oorlog als anachronisme of het ‘niet bi de tijd zijn’ van deze of gene dan echt te vragen naar de bedoeling. Wordt hier een moreel appèl gedaan gewoon het verstand te gebruiken en egoïsme op te geven. Of is hier sprake van een echte analyse van de politiek actuele situatie die méér bruikbaar is om te bepalen wat de politiek te doen staat? Of is het slechts ‘hogere onkunde,’ zoals zo vaak? Als men onkritisch blijft kun je je verschuilen achter de fictie dat jij wél van deze tijd bent.
      De overvolle knap ingewikkelde wereld vraagt complexe vragen op te lossen. Dat te doen is eigentijds, rationeel en vooruitstrevend. ‘Uit de tijd’ verklaren is de houding van dat het je niet raakt. Het raakt dan je kinderen des te meer. Zo concreet is het. En bijvoorbeeld dat er door de economische en klimaatcrisis en hun uitwerkingen nog vele vluchtelingen hiér maatschappelijk mee willen doen omdat zij onherroepelijk érgens mee willen doen. Het zijn namelijk mensen! Zij zijn met velen en of toelating ‘uit de tijd’ zal zijn zal men nog vaak genoeg merken.

De gezochte oplossingen liggen in het klimaatbeleid en de mondiale economische en politieke structuur. Ook in die van de bestaande onderdrukking en ongelijkheid. Die maken dat zeer oude principes nog altijd ‘bij de tijd zijn’, geen anachronisme voor wie er direct mee te maken heeft. En blijkt de uitwerking misschien niet op een ernstige drogreden neer te komen, maar op een reden die ‘doorgeprikt’ moet worden. De vervreemding ophelderen. Met de bijbehorende eis van vreedzaamheid. Eigentijdse vreedzaamheid en verdraagzaamheid op grote schaal. Een opgave van de eerste orde.
      Als je erover na gaat denken leggen de wel als drogreden bekendstaande kreten ‘toch nog’ een hele wereld bloot, waarin ook de waarheid zichtbaar wordt, ontwapenend. Hier moet meer gedaan worden dan begripsloos afwijzen dus. Trachten te begrijpen en goed te handelen.


 

Stop de oorlog. Nu.

 

Een these over de grond, de aarde

                                De grond héb je niet, nooit   

In een voor dit onderwerp willekeurige roman las ik dat iemand met een koloniaal verleden uitsprak dat hij de kolonie moest verlaten. Want hij had helemaal geen recht op de grond. De grond die anderen voeding en welvaart bracht. Niemand heeft het recht het land van een ander te bezetten. De grond, het land en de aarde, alles om hetzelfde is een onvervreemdbaar bezit in de omgekeerde zin. Grond, land héb je niet. Het verlangen ernaar kan diep en zelfs spiritueel, gelovig zijn, maar er is geen recht zonder de grond zelf en de mensen die er wonen.

De wereldgeschiedenis begint bij de grond. Waar liepen Adam en Eva en andere vroege mensen? Het gaat dan misschien om symboliek, maar dat maakt niets uit als de symboliek er wel toe doet.
    In de modernere geschiedenis, zo ook in de vele oorlogen en machtswisselingen weten de aanstormende machthebbers het heel goed. Land veroveren met de oogkleppen voor. Kijk naar Brazilië, Indonesië, de Israëlische zionistische ideologie van landjepik, het huidige Rusland dat iets ouds wil waarbij het veronderstelde nieuwe voor deze middelmatigheid totaal ontoereikend blijkt, of zie de oude kolonialen Nederland in Indonesië en België in de Congo. Steeds het machtsstreven, dat de aarde van anderen wil beheersen en er maar niet mee op weet te houden. Steeds die verhullende woorden bij deze thema’s, terwijl het om de grond gaat en de daarop gestoelde macht en machten.
    Rusland? Ik zag een beeld van een Russische tank die schoot op een stuk nagenoeg leeg land. Oeroud instinkt speelt mee. En dan de grond heilig verklaren? Mislukking.

Oud thema. In de filosofie waren zij er al, de aarde versus de hemel. Het zit inmiddels al ontelbaar generaties lang in de genen, ieder beoordeelt de maatschappelijke ornamenten, de buitenkant van het leven, aan hand van de uitstraling. De rijke uitstraling die niet anders gebaseerd kan zijn dan op het land dat bezet wordt. Uitstraling uit angst voor verlies. Terwijl vergeten wordt dat de grond dichtbij is. De mens deelt de grond zoals die bestaat, ondanks de uit historische strijd verworven, tijdelijke scheve verdeling ervan.

De angst te verliezen is groot en wordt onvoldoende begrepen. Maar de tijd speelt mee. Uiteindelijk wordt er door het egoïsme van het individu altijd verloren, en voor alle mensen samen is het nog maar de vraag hoe dit afloopt. De grond, de aarde is de basis en zal dat blijven ook.

De grond, de aarde, de natuur in de meest algemene zin van het woord, en de wereld, zij leven en floreren slechts als er een balans bestaat. Een balans die steeds weer nieuwe verschijningsvormen van zichzelf ontwikkelt. De wereld snakt naar harmonie, maar als je de woorden van vandaag hoort bestaat er in het woord ‘balans’ nog lang geen harmonie.
    De grond is de kern van alles. De aarde kan niemand voor zich alleen opeisen, althans zonder een flater te slaan. Net zoals dat van de hemel ook al niet kon. De grond, de aarde is verbonden met het leven zelf. Verantwoordelijk zijn zij en hij die er wonen, er tijdelijk verblijven. De aarde en de oorlog staan haaks op elkaar. Deze kleine metafysische uitspatting getuigt daarvan.


Stop de oorlog. Nu.