zondag 15 mei 2022

Een these over de grond, de aarde

                                De grond héb je niet, nooit   


In een voor dit onderwerp willekeurige roman las ik dat iemand met een koloniaal verleden uitsprak dat hij de kolonie moest verlaten. Want hij had helemaal geen recht op de grond. De grond die anderen voeding en welvaart bracht. Niemand heeft het recht het land van een ander te bezetten. De grond, het land en de aarde, alles om hetzelfde is een onvervreemdbaar bezit in de omgekeerde zin. Grond, land héb je niet. Het verlangen ernaar kan diep en zelfs spiritueel, gelovig zijn, maar er is geen recht zonder de grond zelf en de mensen die er wonen.

De wereldgeschiedenis begint bij de grond. Waar liepen Adam en Eva en andere vroege mensen? Het gaat dan misschien om symboliek, maar dat maakt niets uit als de symboliek er wel toe doet.
    In de modernere geschiedenis, zo ook in de vele oorlogen en machtswisselingen weten de aanstormende machthebbers het heel goed. Land veroveren met de oogkleppen voor. Kijk naar Brazilië, Indonesië, de Israëlische zionistische ideologie van landjepik, het huidige Rusland dat iets ouds wil waarbij het veronderstelde nieuwe voor deze middelmatigheid totaal ontoereikend blijkt, of zie de oude kolonialen Nederland in Indonesië en België in de Congo. Steeds het machtsstreven, dat de aarde van anderen wil beheersen en er maar niet mee op weet te houden. Steeds die verhullende woorden bij deze thema’s, terwijl het om de grond gaat en de daarop gestoelde macht en machten.
    Rusland? Ik zag een beeld van een Russische tank die schoot op een stuk nagenoeg leeg land. Oeroud instinkt speelt mee. En dan de grond heilig verklaren? Mislukking.

Oud thema. In de filosofie waren zij er al, de aarde versus de hemel. Het zit inmiddels al ontelbaar generaties lang in de genen, ieder beoordeelt de maatschappelijke ornamenten, de buitenkant van het leven, aan hand van de uitstraling. De rijke uitstraling die niet anders gebaseerd kan zijn dan op het land dat bezet wordt. Uitstraling uit angst voor verlies. Terwijl vergeten wordt dat de grond dichtbij is. De mens deelt de grond zoals die bestaat, ondanks de uit historische strijd verworven, tijdelijke scheve verdeling ervan.

De angst te verliezen is groot en wordt onvoldoende begrepen. Maar de tijd speelt mee. Uiteindelijk wordt er door het egoïsme van het individu altijd verloren, en voor alle mensen samen is het nog maar de vraag hoe dit afloopt. De grond, de aarde is de basis en zal dat blijven ook.

De grond, de aarde, de natuur in de meest algemene zin van het woord, en de wereld, zij leven en floreren slechts als er een balans bestaat. Een balans die steeds weer nieuwe verschijningsvormen van zichzelf ontwikkelt. De wereld snakt naar harmonie, maar als je de woorden van vandaag hoort bestaat er in het woord ‘balans’ nog lang geen harmonie.
    De grond is de kern van alles. De aarde kan niemand voor zich alleen opeisen, althans zonder een flater te slaan. Net zoals dat van de hemel ook al niet kon. De grond, de aarde is verbonden met het leven zelf. Verantwoordelijk zijn zij en hij die er wonen, er tijdelijk verblijven. De aarde en de oorlog staan haaks op elkaar. Deze kleine metafysische uitspatting getuigt daarvan.


Stop de oorlog. Nu.