Nationaliseer de Telecom toch! (Change your mindset)

‘’t Zit nu eenmaal in zijn mindset…’ Dat zei iemand van de jongere generatie, in goed Nederlands, toen ik iets zei over de HEMA. Het nieuws op tv beweerde dat winkels hun klanten minder vervuilende plastic zakken willen geven, maar dat de klant zover nog niet is. De klant krijgt de schuld. Pas kocht ik een kleinigheid bij de HEMA en hield mijn canvas boodschappentas zichtbaar wijd open. Waarop de verkoper de aankoop in plastic frommelde en toen aan mij gaf. Wat op deze manier dus niet de bedoeling was. De winkel vindt het zelf vanzelfsprekend alles in plastic te stoppen. Soms vraagt men, ‘Wilt u er een zak omheen?’, vaak niet.
    Zo’n vreemd omgekeerde mindset komt vaker voor. Banken sluiten pinautomaten en zeggen dat dit is omdat klanten vooral nog via internet willen betalen. Terwijl die klanten zelf heel wat anders zeggen. Een omgekeerde mindset kan dus behoorlijk asociaal zijn.
      Hier moet de mindset dus worden veranderd? Mindset, denkkader, het geheel van vooronderstellingen, verwachtingen, dogma’s en andere subjectiviteiten die het beslissen, handelen en communiceren drijft. Zoiets maak ik ervan.

De gangbare mindset is het neoliberalisme. Dat maakt praten en zelfs denken vanuit een ander perspectief lastig. Hoe kun je bijvoorbeeld aan de orde stellen dat het volkomen rationeel is alle telecombedrijven – mobiele netwerken, internet, kabel enzovoorts – die met hard werken en veel technisch vernuft ooit als collectieve voorzieningen ontstonden, weer terug te geven aan ‘het volk’? Nationaliseren, niet concurreren, alles goed laten functioneren en voor die diensten betalen mensen wat en het batig saldo komt in de schatkist. Simpel nietwaar?
      Het heeft alleen maar voordelen. En nu de KPN weer duizenden mensen wil ontslaan, gemotiveerd vanuit een concurrentie op een terrein waar dit helemaal niet rationeel is, denk ik slechts: dan ga je met z’n allen toch wat korter werken? En neem je er werkloze jongeren bij in dienst.

De mindset is een klein woord met grote consequenties. Vroeger heette het ideologie of visie of zoiets. Maar nu het kleiner klinkt moet het ook veranderbaar zijn. In het neoliberalisme geloofden eerst ook maar enkelingen. Nu het er keer op keer ingepompt is, is het ‘uw mindset’ geworden. Die zal echter heus niet eeuwig bestaan. Als iedereen nu eens consequent gaat zeggen dat de KPN en andere algemene communicatievoorzieningen gewoon weer iets als een ‘Staatsbedrijf der PTT’ moeten worden, wordt dit binnen de kortste tijd weer heel gewoon. Dan is je mindset veranderd, maar er niet minder op geworden.
    De Tweede Kamer zal dan eerst nog wat sputteren over ‘marktverstoring’, daar komen dan in de kortste tijd nieuwe woorden voor terug.