Wat is de beste schaalgrootte? Van wat? De roep om kleinschaligheid is de laatste tijd niet altijd even sterk geweest. Schaalvergroting alom. Wat is globalisering anders dan kapitalistische schaalvergroting en de intensivering daarvan?
Pas verscheen een rapport over gemeentelijke herindelingen, die ook neerkomen op schaalvergroting. Conclusie is dat de burger daar vaak niet meer waar voor zijn (belasting)geld door krijgt. Terwijl er soms wel sprake is van een grotere bestuurlijke afstandelijkheid en onbereikbaarheid.
De juiste schaal voor specifieke vraagstukken is niet altijd makkelijk te bedenken of berekenen, zeker als ook alledaagse ervaringen en gevoelens meetellen. Dat een grotere schaal altijd winst is, is een illusie.
Over schaalgrootte valt veel te zeggen met betrekking tot werk & werken, bedrijvigheid, mondiale onbeheersbare concerns, de goede of slechte schaal van allerlei dingen, en dan nog de milieukwesties. Een grote aanpak is niet altijd goed, maar soms nodig. Of liever, vaak is een slimme mix van grotere doelen en een passende (kleinere) aanpak de betere oplossing.
Opdelen kan gezond zijn. Waarom de grote ICT-sector die sowieso mondiale trekken behoudt óók niet opdelen om deze meer sociaal en democratisch beheersbaar te houden? Als dit al kan. De grote invloeden spelen altijd mee, te land, ter zee en in de lucht.
Ja, ook op zee. In de nacht van 1 op 2 januari verliest de megacontainerbak ‘MSC Zoe’ vlak voor de Nederlandse kust containers. Niet een paar, maar 277. Een drama voor de natuur waarin waarschijnlijk ook na het opruimen een massa plastics overblijft, zeer schadelijk voor vissen en vogels.
Kunnen die boten niet wat kleiner? Hoe meer erop kan des te efficiënter, zal de redenering zijn geweest. Kassa. Vier jaar geleden was dit nog het grootste containerschip ter wereld, nu zijn er al weer 63 die groter zijn. Megalomaan, groot, groter, het grootst.
Houd ze liever klein, knip de grootschaligheid in stukjes, lijkt hier het beste motto. Kleinere schepen kunnen minder hoge golven hebben en lopen dus ook risico? Maar dan liggen er niet opeens zoveel containers in het water.
Tal van vraagstukken vereisen goed nadenken over de juiste schaalgrootte. Houdt het beheersbaar en controleerbaar, ook de arbeid op een passende en werkbare schaal. Dat is democratisch, ecologisch en economisch noodzakelijk.
Toevallig – nou ja … – waren wij op Schiermonnikoog toen dit gebeurde. Zo ligt er niets, even lijkt het maar een beetje, en dan ligt er opeens een grote massa troep.
2019, nu al een jaar dat vraagt om na te denken!
