Oester, Mossel, kunst. Dicht bij huis ligt de kunst voor het oprapen. Op het strand. Zoals overal kan de natuur prachtige vormen aannemen. Zo ook de schelpen. Nou ja, kunst. Onder kunst verstaat men meestal een menselijk product. Esthetisch gezien wordt het er niet zo anders van.
Schelpen, veel mensen vinden ze mooi en kopen zelfs schelpen. Nog meer mensen zien er niets in, of beter, ze zien ze nauwelijks en zeker al die vormvariaties niet.
De Oester, Ostrea edulis. De Mossel, Mytilus edulis. Sommige mensen kijken naar exotische, tropische schelpen. Wel eens goed naar de Nederlandse gekeken? Ons nationaal erfgoed bevat fraaie schelpen, mooie soorten en heel mooie exemplaren daarvan.
Hier dus een Mossel en een Oester. Beide heel gangbaar en makkelijk te vinden aan de kust. Zeker op de wadden. Mooie kleuren, mooie vormen. Zie het slot van de Oester, op zich al fraai.
Dat slot is de verbinding met de tweede klep. Op de Oester zie je ook een soort komma-teken. Dat is het spierindruksel, waarmee het dier vastzit aan de schelp. Er zijn ook schelpen die lijken op een Oester, zoals het Paardenzadel (Anomia ephippium), maar die heeft drie ronde spierindruksels. De Oester is dus onder meer te herkennen aan het komma-teken, kenmerk van de soort, dat in dit geval ook nog eens de schelp verfraait.
De Mossel kent een wereldwijde verspreiding. Wel zijn er meerdere soorten, waarvan er minstens één nieuwe lijkt op te rukken naar de Noordzee. Dat is wellicht mede te danken – of te wijten – aan de opwarming van het klimaat.
De Oester leeft van Noorwegen tot in de Zwarte Zee. Nederlandse Oesterkwekers hebben zo’n vijftig jaar geleden de Japanse Oester (Crassostrea gigas) uitgezet. Deze is na 1995 enorm toegenomen. Deze migrant verdringt de ‘gewone’ Oester. Een soort vluchtelingenprobleem dus. Maar let op, ook de Japanse Oester vind je op het strand als ware kunstwerken met spectaculaire vormen. Dat is dan weer mooi.
Wat we hier zien zijn fraaie schelpen. Deze Oester is plat, de tweede helft zal boller geweest zijn. De Mossel is blauwer dan je vaak ziet, maar die streepstructuur hoort echt bij de Mossel.
Kleinkunst uit zee, prachtig en het kost niets. Ze zijn echter net zo goed onbetaalbaar, als rijkdom van de zee en als lekkernij voor de liefhebber.
Over de schelpdieren die momenteel leven in de Noordzee bestaat een prachtig compleet overzicht, het boek: R. de Bruyne, S. van Leeuwen, A. Gmelig Meyling en R. Daan (red.), Schelpdieren van het Nederlandse Noordzeegebied, Ecologische atlas van de mariene weekdieren (Mollusca), Tirion Natuur Utrecht & Stichting Anemoon Lisse, 2013, ISBN 9789052108216
