Kom je ooit in Madrid en heb je enige dagen, dan ga je vast naar het Prado. Vergeet dan niet dat er meer mooie musea zijn. Voor kunst van de 20e eeuw en van vandaag moet je naar Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia. Na Picasso’s Guernica zijn er nog vele zalen waar je makkelijk een halve dag kunt genieten.
In zaal 202 hangen verschillende werken van Francis Picabia (1879-1953). Er is werk uit de periode van dada. Dada, wat dat is, daar zijn niet zoveel woorden voor nodig, al gauw worden dat teveel. Zoals Russische nihilisten in 1920 dichtten: ‘Schrijf niets, lees niets, zeg niets, publiceer niets.’
Picabia’s dadakunst zegt niets of iets absurds, maar zet wel degelijk aan het interpreteren. Nadenken dus. Picabia laat je zo langer blijven in zaal 202 dan gedacht, ook als je niet van plan bent je helemaal in de culturele context te verdiepen. Picabia verandert in zijn leven vaak van stijl. Die wisseling is ook al een beetje dada.
Toen ik Picabia zag moest ik denken aan de anarchistische demonstratie van een dag ervoor in Madrid. Anarchistisch, manifeste slogans en ordelijk. Gemeente Madrid maakte het heel netjes door een flinke veegploeg achter de demo aan te laten lopen met daarachter nog weer een ambtenaar die dat opruimen goed controleerde. Hij had een grote gemeentelijke badge op zijn revers zo dat ieder kon zien dat hij helemaal op zijn plaats was. Zich manifesteren zonder te demonstreren. Dada …?
De actie eiste de aandacht op. Passanten bleven staan, wilden weten waarvoor de actie was en betuigden duidelijk steun.
Picabia wordt met al zijn stijlen wel eens als voorloper van het postmodernisme gezien. Nou, dat kun je van anarchisten dan zeker ook wel zeggen. Maar deze demonstrerende activisten waren heel wat aansprekender dan het lege postmodernisme. Noem Picabia maar geen postmodernist. Nergens voor nodig.
Klik hier voor links naar het museum Reina Sofia en een aardige presentatie van Picabia
Francis Picabia, Brouette (Kruiwagen)
ca. 1922, Reina Sofia
