De verkiezingen weer voorbij, restant van slagveld overzien, hier en daar nog wat gebabbel over oorzaken en gevolgen, alles wat nieuw was betrof de buitenkant, de mannetjes en het stoere gepraat.
Ik blijf erbij, of het nu chaotisch is of niet, de rol van de klassieke partij is niet uitgespeeld. Bouwen, leden binden en vooral een goed verhaal hebben. Dat niet pas vertellen als er naar gevraagd wordt, maar dat hebben, ontwikkelen, met veel mensen bediscussiëren, en leden en sympathisanten binden door visies die ertoe doen. Niet op hol slaan, de kop erbij. En voor links in de basis, de sociale en socialistische politiek, samenwerken en de verschillen ook ontwikkelen in standpunten die uit te leggen zijn.
Dat alles óók in het tijdperk van de sociale media. Die doen er enorm toe, maar raken vaak toch niet de kern. De vorm telt, jazeker, maar de vorm verandert waar je bij staat, veel ervan beklijft niet.
Voor de media is de politiek ogenschijnlijk een spelletje, een hilarisch universum met op de achtergrond de angst onder het volk, en die moet bespeeld worden. Ideologie telt, de belangen erachter ook, de gewone én de extreme. Dat de hele politiek op een pubquiz moet gaan lijken is de schijn die bedriegt. Het gaat wél om meer dan spelletjes.
Mijn boek ‘Actief socialisme en vrijheid, Pleidooi voor hechtere linkse samenwerking’ pleit voor het doorbreken van het vanzelfsprekende. Daarvoor is een overtuigend, zich ontwikkelend verhaal een onmisbaar fundament. Niet pas reactief een verhaal hebben, niet achter de feiten aan. Hoofdstuk 10 gaat over Rosa Luxemburg én over de partij en partijopbouw. Ook greep ik er terug op een ouder artikel ‘Geen smoel, geen functie’ (op pag. 101).
De socialistische c.q. linkse partij moet een gezicht hebben en houden. Laten zien wat je functie is in de tijd van nu, en van de toekomst. Dat hoeft geen moeilijk verhaal te zijn, het mag groeien, en helemaal klaar komt het nooit, dat kan niet anders. Het moet besproken worden, met iedereen, keer op keer, en niet pas als de parlementaire toestanden en de media ertoe uitdagen.
De functie van de klassieke partij is nog lang niet verdwenen, ook al bestaan er mogelijk tal van andere democratische vormen, naast de minder democratische trouwens. Ook de klassieke thema’s van kapitaal en arbeid bestaan nog altijd, reëel. Al veranderen de woorden die erover gaan.
In die opvatting werd ik gesterkt door een interview dat De Groene Amsterdammer op 2 mei jl. hield met Étienne Balibar. Die zegt nog gewoon, ook wijzend op tal van veranderingen die plaatsvinden: ‘Het is niet zo dat ik mijn communistische idealen heb opgegeven, al is de situatie natuurlijk totaal anders dan veertig jaar geleden.’ (pag. 15) En ja, denk ik dan: internationale solidariteit, loonstrijd, sociale huisvesting, antifascisme en tegenwoordig natuurlijk vooral het klimaat en de biodiversiteit, we weten toch allemaal waar het om gaat? Tenzij je wegkijkt.
Juist in de verandering de continuïteit waar nodig bewaken, ervoor strijden, het gaat om de waardigheid van de mens.
Het verkiezingscircus doet ertoe, maar is uiteindelijk de marge van de realiteit, zelfs als er in die marge veel gebeurt. Het gaat uiteindelijk om sociale rechten en waarden, goed leven, solidair en vreedzaam. Bereidheid mensen die moeten vluchten te helpen, dat blijven doen, en erover nadenken wat dat betekent voor de toekomstige maatschappij. De klassiek georganiseerde partij is slechts een voertuig, maar zonder dat kom je niet vooruit.
Lees: Jasper Schaaf, Actief socialisme en vrijheid, Pleidooi voor hechtere linkse samenwerking, Doorbreek de vanzelfsprekendheid, Uitgeverij Damon, Eindhoven 2018, ISBN 978 94 6340 142 5.
Te bestellen in elke boekhandel, bij de uitgever of bij de auteur, zie www.jasperschaaf.nl.
