Kernenergie: een onvermijdelijke kwestie

Een moeilijke vraag moet je ook durven te stellen. Zoals dat het innemen van een standpunt over kernenergie momenteel een echt dilemma laat zien. Een dilemma is een probleem van een botsing van twee waarheden, of soepeler gezegd, van twee mogelijkheden waar in vergelijkbare mate iets voor en tegen te zeggen is.
    De vraag of je momenteel voor of tegen de invoering (of afschaffing) van kernenergie moet zijn, is zo’n dilemma. Inderdaad ‘momenteel’, de conclusie kan anders worden dan voorheen of in de toekomst.
    Een echt dilemma? Dan moeten juist de actief betrokkenen op dit veld van vragen tot een duidelijke keuze komen!

De ene kant van het tweesnijdend zwaard is het activistisch standpunt tegen kernenergie. Kernenergie is gevaarlijk, er is een groot afvalprobleem, er is een link met oorlog en vrede door de kernwapens, en het is niet nodig als er betere alternatieven zijn. Dit is allemaal zo of er bestaat een risico dat het zo wordt, waarbij je uit voorzorg de veilige kant moet kiezen.
    Dit standpunt is zeker actueel. Zeer recent was er bijvoorbeeld vlak over de Groninger grens een lek in het koelwatersysteem van de Emslandcentrale. Terecht stelt de SP hier kritische vragen over, omdat de bevolking in deze omgeving niet helder wordt ingelicht. Deze centrale kent een hele geschiedenis van incidenten. Redenen genoeg om kritisch te blijven over kernenergie.

De andere kant van het duivelse dilemma kent ook relevante argumenten. De voorgenomen maatregelen tegen de opwarming van het klimaat zijn nog zeer onvoldoende. Allerlei belangengroepen, denk bijvoorbeeld aan directies van vliegvelden (etc.), traineren de benodigde maatregelen. En eigenlijk zijn die maatregelen nog niet eens goed in beeld, zo lijkt het. Intussen is er sprake van dat de opwarming deze eeuw wel met drie graden kan oplopen, dus veel meer dan men zegt te willen, de zogeheten klimaatdoelstellingen. Voor de natuur, voor de aarde, voor de maatschappij, op talloze terreinen levert zo’n opwarming enorme problemen en rampen op. Ook nieuwe oorlogen en grensconflicten liggen op de loer.
    Kernenergie zou een overbruggings-energiebron kunnen zijn. Want wat zijn de voordelen ervan? Geen CO2-uitstoot, veiliger centrales dan vroeger, mogelijk van meet af aan zorgvuldig om te gaan met het kernafval. Het zou de opwarming kunnen temperen. En mocht de mensheid ooit zonne-energie goed gebruiken en alle verspillingen verboden en te vermijden zijn, dan kunnen die centrales wel weer dicht.
    Kortom kernenergie lijkt een goede, misschien zelfs haalbare oplossing voor de korte termijn, met enig risico, maar lang niet zo’n groot gevaar als niets doen of veel te traag wat doen.

Dit zijn natuurlijk niet alle argumenten. Maar er is wel een duidelijk dilemma. Werkelijk grondig op korte termijn alle benodigde maatregelen treffen om de opwarming tegen te gaan vergt veel energiekere collectieve ingrepen dan nu gebeurt.
      Eerder schreef ik in deze blog over het voorzorgprincipe. Wat is hier nu de juiste voorzorg? En op welke termijn moet die effectief zijn? Natuurlijk kun je ook het ene doen en het andere niet laten. En vooral de wegkijkers in politiek, bedrijfsleven en onder de bevolking helder aanspreken.

Er zal echter hoe dan ook harder en stelliger gediscussieerd moeten worden over de toekomst. Een echt dilemma over belangrijke vragen dwingt oplossingen af. Ook oplossingen die waarschijnlijk veel minder ideaal zijn dan je je voor kunt stellen. Soms zijn dingen nodig die je liever niet hebt.
    Overigens hoeft hier niet noodzakelijk de conclusie te zijn dat je nu wel voor kernenergie bent. Het kan ook de harde stok achter de deur zijn die opzweept nu echt te doen wat nodig is, hoe impopulair sommige maatregelen ook kunnen zijn.
    Een echt dilemma vraagt om een echte conclusie, maar het kan heel goed een heel andere en slimmere zijn dan je vooraf dacht. Anders was het nauwelijks een dilemma.