Er kan nog wel wat meer geëmancipeerd worden

Augustus, september. Het is nazomer. Het is de tijd van de vele festivals. Een van de allermooiste is de Zomer Jazz Fiets Tour in Groningen. In het Reitdiepdal zijn in oude kerken en boerenschuren tientallen prachtige concerten. Geïmproviseerde en gecomponeerde muziek. Fietsend door het prachtige gebied, oude cultuur en heel afwisselend, kan iedere deelnemer op één dag een stuk of vijf van deze concerten bijwonen. Je maakt voor jezelf de route die je aanspreekt.
      En dan: mooi fietsen, oeroude kerken, afwisselende muziek en lekkere hapjes in een fijne sfeer.

De Fietstour bestaat dertig jaar en zo zit je dan voor de eerste of de dertigste keer – meestal iets er tussenin – in zo’n mooie kerk. Geen vele tientallen deelnemers meer, dat was lang geleden, eerder honderden, of tweeduizend of zo. Het leeft.
    Zo zit je al vroeg in de middag in een prachtige kerk. Vrolijk zomers geklede mensen. Veel nieuwe brillen. Vast ook wel veel goede opleiding. Veel witte mensen.
    Zo zie je echter bijna geen blauwe of zwarte mensen, geen herkenbare hindoes of moslims, bij goed rondkijken slechts enkele jongeren en er zijn bovendien vast weinig PVV-stemmers.
      Dit roept een vraag op. Was de jazz ooit niet de muziek van de zwarte man en vrouw? Was de jazz niet iets brutaals, eigenzinnigs, een emancipatie? Is dat nog zo?

Hoe mooi ook – en zeker een aanrader voor volgend jaar, kom naar Groningen en neem je fiets mee! – het geeft te denken dat zo’n open cultuur toch gesloten lijkt voor veel mensen. Openheid kan soms morele of culturele drempels verhullen. Aparte werelden, terwijl toch ieder uitgenodigd was om mee te doen.
      Pas zei iemand voor tv dat ‘het systeem’ nog segregatie oproept. In Nederland? De meestal toch niet zo domme vragensteller keek verbaasd, wist er geen zinvolle vervolgvraag op te verzinnen en ging gauw over naar de volgende spreker.
      Cultureel gescheiden werelden, ze zijn er nog en ze kunnen nog heel subtiel voortleven. Er zijn van die momenten waar ze opeens opvallen. Dan blijkt dat de gezamenlijke emancipatie van de mensen nog heel wat meer mogelijkheden heeft. Er bestaat geen reden tot zelfvoldaanheid op dit vlak.