Mede dankzij de SP-fractie in de Groninger gemeenteraad werd me deze week een mooie dag bezorgd. Dinsdag 9 december was de presentatie van mijn nieuwe boek ‘Het speelveld van de vrijheid’ in Boekhandel Godert Walter in de Ebbingestraat. Een mooie presentatie in een volgeboekte boekhandel. Het boek is filosofisch, dus was de filosoof Jeroen Bartels gevraagd om enkele theoretische vragen te stellen.
Het is daarnaast ook politiek en lag er iets meer voor de hand dan om fractievoorzitter Jimmy Dijk te vragen als eerste een commentaar op het boek te geven? Neen, en dus heeft Jimmy het aandachtige publiek ingewijd in de actualiteit van de discussies over de transities in de zorg. Zelf ooit fractievoorzitter geweest van deze fractie, was het geweldig Jimmy’s betoog te horen, betrokken op mijn boek.
Gaat het boek dan over de zorg? Misschien niet direct, vanuit het boek kun je naar de actuele theorieontwikkeling kijken, maar heel goed ook een vertaalslag maken naar de praktijk. En dat laatste deed Jimmy.
In ‘Het speelveld van de vrijheid’ staan Spinoza’s en Marx’ denken centraal. Bij Marx wordt de objectieve maatschappelijke kant van de vrijheid belicht, zoals die naar voren komt in zijn hoofdwerk ‘Het kapitaal’ en andere geschriften. Daar haakte Jimmy op in. Vrijheid bestaat concreet voor veel mensen nauwelijks als ze het slachtoffer worden van bezuinigingen en in kader van diezelfde bezuinigingen ook nog de bureaucratie op hun dak krijgen.
Bij de SP komen klachten binnen van mensen die over de thuiszorg ‘keukentafelgesprekken’ hebben moeten voeren die voor hen intimiderend waren en waarbij ze zorg kwijt raken. Wat is vrijheid dan nog waard, of anders gezegd, hoe vrij zijn mensen dan, wanneer ze niet meer die zorg krijgen die hen op de been hield en dat alles erg onzeker wordt, zodat ze bovendien in angst zitten?
Het boek is zo ook bedoeld. Het maakt deel uit van een aantal studies naar de politieke macht, naar vrijheid en de mogelijkheid van een sociale toekomst. Er is langzamerhand weer meer sprake van interesse voor ideologie en politieke theorie. Wanneer die theorie op een hedendaagse wijze verder wordt ontwikkeld, worden van hieruit praktische toepassingen en verklaringen mogelijk.
Ik hoop dat een boek als dit ook zó gelezen wordt, door theoretisch geïnteresseerde mensen en door activisten. Theorie en politieke actie horen bij elkaar.
In het boek worden Spinoza en Marx opgevoerd als denkers die benadrukten dat mensen samen sterker staan. Organiseren is nodig wil je sociale doelen bereiken. In deze tijd van morele versplintering en individualisme mag dit weer een thema zijn dat wordt besproken. Spinoza schreef al in 1677 ‘dat wanneer mensen zich in nood verenigen, zij samen meer rechten hebben.’
Meer formatie over het boek, zie de weblog van 8 november
