Periodiek ontslag

Het is weer ontslagtijd. Pas signaleerde een onderwijsvakbond dat wanneer de zomervakantie aanstaande is het aantal ontslagkwesties toeneemt. Natuurlijk staat de bond garant voor de leden in zo’n situatie de best mogelijke vertrekregeling eruit te slepen.
      Vertrekken is iets persoonlijks. Of zoals schooldirecties dat soms zo mooi zeggen, dat ze met spijt van een collega afscheid hebben moeten nemen. Daarmee bedoelen ze dan geen sterfgeval of pensioen. Vaak ook niet dat ze er zelf lang van wakker liggen.

Tegenover deze individuele kant staat echter een collectieve kant, en de zaak van de onderwijsinstelling en het onderwijs in het algemeen. Vroeger moest iemand het er echt naar gemaakt hebben als hij werd ontslagen. Het was het laatste waaraan werd gedacht. En voor de meeste opleidingen kregen de docenten na een proeftijd gewoon een vaste aanstelling of de mogelijkheid zich nog verder te bekwamen. In sectoren als het hbo floreren momenteel echter de flexcontracten en payrollconstructies.
      Bovendien is disciplinering doodnormaal geworden. Is een docent (te) zelfstandig of heeft hij een (te) grote inbreng in een medezeggenschapsraad, dan moet hij goed op zijn tellen passen, zo lijkt het. Er bestaat misschien ontslagbescherming, maar ook tal van wegen die te omzeilen. Vergelijkbaar met klokkenluiders, waarvan een groot deel problemen krijgt. De bekende stank voor dank.

Kortom er heeft een cultuuromslag plaatsgevonden, en niet zo’n beste ook. Daarmee hebben ontslagen, ook al verdient ieder die dit aangaat persoonlijke ondersteuning, voor personeel, studenten en ouders ook een structurele kant.
      Als dan de zomertijd gepaard gaat met de minder zonnige kant van het ontslag, mag daar ook als probleem wel wat meer aandacht en actie voor komen. Zodat het helemaal geen strikt persoonlijke zaak meer hoeft te worden. Dat brengt op den duur de rust en aandacht terug die onderwijs nodig heeft. Je vermijdt dan de pijnlijke situatie dat personeel verdwijnt terwijl collega’s ver weg een zonnige vakantie genieten. Voor vakbonden liggen meer taken in het verschiet dan het behalen van goede vertrekregelingen. Zoals een mooie zomer voor iedereen.