vrijdag 12 april 2013

Vormverscheidenheid


Weinig boeit me meer dan de vormverscheidenheid der dingen. Ook filosofisch, hoe je ernaar kunt kijken, veel ziet, het steeds weer anders ziet en soms merkt je danig te kunnen vergissen. Je meende het zo duidelijk te zien. Het blikveld verandert steeds en ‘groeit’ ook. Banjerend door de natuur is veel te zien en leert het onderscheidingsvermogen er dagelijks bij, waarbij ook nieuwe soorten vergissingen kunnen ontstaan. Wanneer je geïnteresseerd bent ontwikkelen waarneming en kennis zich steeds. In de wetenschap is dit eigenlijk niet zo anders. Dit kort gezegd uiteraard, en het is wel aardig in de honderdste weblog van deze serie hier even bij stil te staan.

Blikveld en zoekbeeld. Pas was ik op Schiermonnikoog, in de ijskoude noordooster. Met opzet in deze harde wind, want na dagenlange noordoostenwind liggen strand en schelpen er anders bij dan op een rustige zomerdag. Al weet je het nooit zeker van te voren, het blikveld is dan anders, je richt je erop, en misschien zijn er aardige dingen te vinden.
Inderdaad was het strand in langgerekte strandduintjes opgewaaid en daartussen lagen oudere schelpenlagen bloot. Leuke schelpen gevonden, waaronder een fraaie noordhoren en een flink fragment van de op Schiermonnikoog zeldzame eierschelp.
Een noordhoren lijkt wat op een wulk, maar is meer langgerekt, wat fijner van vorm en kan veel groter zijn. Niets ten nadele van de wulk overigens, want die kan heel mooie kleur- en vormvariaties hebben.
De vondst van de kapotte eierschelp is resultaat van een aangescherpt zoekbeeld. In dit geval was het eerst even iets van wat is dit, het wijkt af? Na wat langer kijken thuis kom je er achter. Het was de tweede eierschelp die ik vond op Schier. Ze zijn grijs, ongetwijfeld fossiel.

Na de koude noordooster op de fiets terug naar de boot. Bij de dijk een hele vlucht putters. Prachtig vogeltje, maar dit is een heel onrustige groep, zeker zo’n 150. De oorzaak van de onrust duikt al spoedig op. Een bruine kiekendief, mannetje, die speurt naar voedsel. Muis of putter? De kiek vliegt een tijdje vrolijk drie meter direct naast me, vlak boven de grond met dezelfde snelheid. We bewegen gelijk op. Hij interesseert zich niet voor me. Zijn blikveld en zoekbeeld zijn duidelijk nog meer geconcentreerd dan de mijne. Fietsen met een kiek, kijk eens aan.












eierschelpen van Schiermonnikoog
24 september 2010 paal 8, 29 maart 2013 paal 10





noordhoren, 29 maart 2013 paal 8





NB – Meer weten over schelpen op Schiermonnikoog? Ga naar het mooie Schelpenmuseum Paal 14, in het dorp. Website, klik op Schelpenmuseum Paal 14

Vondsten van meer zeldzame soorten, zoals de eierschelp, worden doorgegeven aan het Centraal Systeem van de Strandwerkgemeenschap (van KNNV, NJN en JNM). Er zijn, in samenwerking met Naturalis, verschillende registratiesystemen van waarnemingen die weer gebruikt worden voor de wetenschap, in dit geval de malacologie, en voor het maken van schelpengidsen.