vrijdag 22 maart 2013

Actieve en passieve democratie


De Groninger StadsTV, OOG-TV, vroeg me een paar dagen geleden op straat wat ik vond van het PvdA-plan om burgers hun lijsttrekker voor de gemeenteraad te laten kiezen.
Ik zei dat ik dit geen geweldig idee vind. Als er iets ‘raars’ uitkomt zal het snel worden genegeerd en wég is dan de hele opzet.
Men vroeg me of ik dan ook ging stemmen. Neen, want ik stem al op de lijsttrekker van mijn eigen partij.

In democratisch opzicht is het ook niet zo’n goed plan. Het is beter dat mensen actief zijn in een partij, kennis opdoen van de politiek, staan voor hun opvattingen, deze verder vormen en dan ook wat te vertellen krijgen. Actief is beter dan al die snelle meningen van stuurlui die aan wal staan. Echte democratie behelst inzet, studie en actie.

Moet je burgers er dan niet bij betrekken? Natuurlijk, en liefst op veel verschillende manieren, dan bereik je de meeste mensen. Dus met nieuwe en klassieke methoden. Luister goed naar wat de mensen raakt. Dat is een basis voor grondige ideeën waar de partij zich hard op moet maken. Dat zegt meer dan een soort nieuwe loterij of mooie praatjes. Politiek is geen spelletje. Het mag wel leuk, maar dat is niet de belangrijkste doelstelling.

De Griekse filosoof Aristoteles schreef ongeveer 330 voor Christus zijn boek ‘Politica’. Dit boek van meer dan 2300 jaar geleden is een van de rijkste politieke boeken die ooit zijn geschreven. Je kunt er nu nog veel van leren.
Onder meer hekelt Aristoteles een politiek waarin een onbepaalde meerderheid regels, wetten en grotere verbanden negeert. Daarentegen moet goede politiek willekeur zoveel mogelijk uitsluiten. Om tot een visie, een soort middenweg van democratie en deskundigheidsmacht, te komen, vergelijkt hij veel staatsvormen en hun praktische resultaten. Zijn werk is filosofie én een vroege empirische wetenschap.

Als je Aristoteles leest, bedenk je dat zomaar één nieuwe vorm van het bepalen van een lijsttrekker ongetwijfeld na één of twee keer weer verdwenen zal zijn. Het gaat immers niet zozeer om de vorm, maar meer nog om inhoud, kwaliteit en sociaalpolitieke doelen.




 Aristoteles 384-322 v. Chr.


 
Bron: Aristoteles, Politica, Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Jan Maarten Bremer en Ton Kessels, Historische Uitgeverij, Groningen z.j.