Na de verkiezingen vroeg een vriend me: ‘Wat is volgens jou de oorzaak van de enorme leegloop van GroenLinks?’
Mijn reactie: globaal bezien heeft elke partij:
a – een beperkt aantal vaste kiezers op basis van principes (bij Groen Links en de SP misschien genoeg voor misschien 1 of 2 zetels),
b – een grotere groep van min of meer vaste kiezers op basis van langdurige betrouwbaarheid in beleidskeuzes,
c – een flinke (grootste) groep zwevende kiezers die je wint op basis van een goede campagne, positieve media-aandacht etc.
De actuele feiten van Groen Links ten aanzien van deze drie punten zijn:
a – Groen Links heeft nauwelijks principes meer en heeft dus nog maar een beperkte vaste achterban,
b – gezwabber en gedoe ondermijnde de betrouwbaarheid van Groen Links,
c – zwevende kiezers gingen vooral naar PvdA.
Daardoor heeft Groen Links in alle drie groepen nauwelijks gescoord.
Zoiets? Mijn vriend kon zich hier goed in vinden.
Er zijn nog enkele kanttekeningen bij te maken, zoals:
1 – a en b vormen de basis van de stabiliteit van een partij. Als die verdwijnt zullen zwevende kiezers ook niet meer aangesproken worden en is er geen houden meer aan. Partijen zullen openlijk een ideologisch debat moeten blijven voeren, anders verdwijnt ‘a’ op den duur, vervolgens ook ‘b’.
2 – groep c kan worden onderverdeeld. Een deel gaat uit van sociale waarden en visies maar wordt mede door de media en prognoses diverse kanten op getrokken. Een ander deel gaat voor het vermeende eigen belang: wat heeft een partij mij te bieden. Helaas is dat laatste deel groter geworden.
3 – al is het schema globaal, het is waarschijnlijk tamelijk universeel. Een waarschuwing voor elke partij.
