zondag 24 juli 2011

Lezen en schrijven, luisteren en praten

Even een soort tussenblogje. Iedereen is toch met vakantie. Maar dan wordt de blog helemaal niet gelezen, kun je tegenwerpen. Wordt de rest dan wel gelezen?
Het is niet alleen crisis in de economie en met betrekking tot de politieke geloofwaardigheid. Er zijn nogal wat culturele crisisverschijnselen. Ook over lezen en het verkopen van boeken. Er zijn uitgevers die domweg stellen minder boeken te willen publiceren. Er zijn boekhandels die ongeveer niets meer in huis nemen dan met minstens vier sterretjes gerecenseerde bestsellers. Er zijn lijstjes van lezers die gevraagd wordt wat ze op vakantie meenemen, en dan één boek noemen, vaak weer dezelfde opvallend gerecenseerde boeken.

Waarom schrijf je een blog? Als een van de redenen gaf ik in mijn eerste blog in februari de mooie verzameling weblogs van José Saramago. Je bereikt niet alleen mensen met je stukjes, je maakt ook een reeks met eigen reflecties. Minimaal aardig voor jezelf.
Of het gelezen wordt is de vraag. Ik heb zo’n negen boeken en diverse artikelen gepubliceerd, afhankelijk van wat je precies meetelt. Je hoopt op veel lezers, en dan valt het al gauw wat tegen. Soms ontdek je opeens een aantal mensen die het wél gelezen hebben. Het komt ook voor dat je uit onverwachte hoek een compliment krijgt over een boek.

Maar het is wel een vreemde tijd, de overgang naar revolutionair nieuwe media. Iedereen moet eraan meedoen. Zó is iets populair, zó wordt het alweer achterhaald verklaard, zoals virtuele levens en zelfs de weblogs. Het zoeken naar de beste vormen zal wel een poos doorgaan. De hersenen schijnen eronder te kraken, nu het geheugen door computergeheugen en informatiefeitjes wordt vervangen. Ware en minder ware zaken, ongescheiden als feitjes op het net gepresenteerd. Op den duur is dit waarschijnlijk niet vol te houden, maar zoals vroeger wordt het niet weer. Nieuwe combinaties van onzin en echte kennis worden dagelijks geproduceerd.

Per saldo valt op dat veel mensen liever zelf schrijven dan lezen wat een ander te melden heeft. Eén woord uit een mening werkt al gauw als rode lap op een stier, en leidt tot een hele tirade. Niet goed lezen, maar wel iets schrijven. Je laten horen, je te berde brengen. Bijvoorbeeld bij sommige reacties over het Groninger Forum. Vooral krachttermen en superlatieven, weinig echte discussie. Snel geschrijf, geschreven populisme. Veel mensen hebben nu al genoeg van alle geklets en getwitter, maar hoe dit beter te doseren?
Liever praten, dan luisteren, liever zelf wat schrijven, ongeacht de argumenten en de reikwijdte.

Mijn tiende boek is in een heel rustig tempo in de maak, ik ben van plan er lang over te doen. En met de weblogs ga ik in dit tempo van gemiddeld drie per maand nog wel even door. Natuurlijk hoop je op lezers. Dat was een van de doelen van deze blogs. Vaak krijg je eerder goedbedoeld enthousiasme over het feit dat je een blog heb, dan over de goed gelezen inhoud. Dat kost dan weer wat minder tijd voor de ‘lezer’. Het is mijn stijl niet mijn boeken en artikelen nog harder te promoten. Het is aardig en misschien zelfs wel van enig belang dat het gelezen wordt. Ik relativeer dat echter wel. Ook ik vind dat je meningen moet geven, een bijdrage moet leveren, maar wel onderbouwd.
Ik zal altijd blijven lezen. Niet alleen dat ene vakantieboek, maar ergens tussen de vijftig en honderd titels per jaar en daarnaast de nodige artikelen.

Reageren op boeken en blogs kan altijd. Ik beantwoord serieuze mail, zoals ik steeds heb gedaan. Contactgegevens kan ieder makkelijk op mijn website vinden.



PS – Dit laat onverlet dat behalve goed luisteren en lezen goed kijken van belang is. Op de winderige dag dat ik dit schrijf (gisteren) kijk ik even naar buiten, naar mijn tuin. Ik zie een specht in het restant van een berk hakken en twee jonge zwartkoppen vangen vliegjes in de vlinderstruik. En nog wat jonge merels en diverse mezen. Dat alles binnen een paar minuten midden in de stad. Dichtbij is veel te zien en te beluisteren.







Goed kijken, waarnemen is als het lezen van de natuur en de verdere omgeving. Begin juli zag ik twee rupsen in de tuin op Helmkruid. Dit is een wat onopvallende plant die ik laat staan, ook omdat die veel hommels aantrekt. De rups blijkt hier niet toevallig op te zitten, want het is de Helmkruidvlinder (Shargacucullia scrophulariae), een nachtvlinder. In het zuiden van het land schijnt deze meer voor te komen dan bij ons, maar is nu dus aardig noordelijk opgeklommen. Een mooie bijdrage aan Kleurrijk Groningen in mijn voortuin.