maandag 15 mei 2023

Op alle terreinen van het leven?


Ineens heeft de mensheid het door, de nieuwe ontwikkelingen van de computer gaan grote consequenties hebben voor alle leven, zeker dat van de mens. En daar hadden we toch niet om gevraagd? Alle schrijvende schrijvers reageren nu tegelijk. Kunstmatige intelligentie, de woorden bestaan al lang, maar de daden blijken nu verstrekkend. Alles kan, misschien niet vandaag maar dan toch morgen wel. De overrompelende snelheid van de geest uit de fles zal nog heel veel losmaken.
    Nu het zo gaat laat ik mijn stukje maar even liggen, want zeker is dat anderen er meer verstand van hebben dan ik. Ook over de gevaren, de risico’s als alles maar mag en niets de rijdende trein zal tegenhouden. Internationaal wil men afspraken maken, maar remt dat de ontwikkeling? Dat zou iets nieuws zijn. Reden tot paniek? Ook dat zou nieuws zijn. Maar toch, wat ik zeker weet is dat de logica van Aristoteles kan helpen orde en overzicht te redden, lang leve de filosofie. En dan stuiten we gelijk op het aspect tijd. Hoeveel tijd heeft de mens de aarde te redden en vooral een vredespolitiek leidend te maken en dat zo te houden?
    Zet de tijd centraal. Tijd, de tijd. Naar mijn idee zou elk voorstel, elk idee over ‘AI’ gepaard moeten gaan met een visie op tijd. Geen beperking tot het heden alleen, want dan blijkt het hele voorstel alweer door de feiten van het hier en nu achterhaald. Ontwikkel een tijdperspectief gebaseerd op een gedifferentieerd leven. Idee? Wat betekent dit concreet uitgetekend voor de komende 10, 50, 200 en duizenden jaren? Zet ook risico’s – denk aan bewapening, vervuiling en dergelijke – in een breed tijdsperspectief. Bovendien in een democratisch perspectief. Op alle terreinen van het leven komen we hier, nu en in de toekomst de computer tegen. Regulering is dan nodig, zeggen velen. Maar welke? En voor hoelang? Hoe kun je leren dit te overzien en te accepteren? En dan ook nog wat belangrijk blijkt daadwerkelijk te doen!
    Onze kinderen komen alle vragen en antwoorden tegen. Dat vraagt om nuchterheid, inzicht en solidair meeleven. Ethiek en filosofie zullen blijken belangrijker te zijn dan nu meestal wordt beseft.

Zó ongeveer, mijn eenvoudige overweging is alweer achterhaald door de nu voorliggende. En dat zal velen overkomen die graag hun mening (hadden) willen geven. Over alle terreinen van het leven! Laten we de ecologie de ruimte geven. En daarbinnen de mogelijkheden creëren voor het sociale menselijk leven. Dat dan wel bescheidener zal uitpakken dan het heden.