‘Niet meer weg te denken’ – Is dit nu een drogreden of niet?

Argumenten en valse argumenten, ze wisselen elkaar makkelijk af. Heel veel van de politiek draait op het snijvlak van beide. Ondanks de veelgeroemde democratie. Goede redenen, slechte redenen, wat is het nu precies?

Pas, begin september, liep de overleg tussen de vakbonden en de werkgevers, de bedrijfsbazen vast. Flexibilisering en ontslagrecht, beide volledig uit de hand gelopen, was het breekpunt. De werkgevers lijken dat wel prima te vinden.
    Een woordvoerder van de werkgevers zei in de media dat ‘flexibele arbeidsrelaties niet meer weg te denken zijn’.
    Laat dat maar eens bezinken. In mijn gedachten zijn ze prima weg te denken. Wat is dit nu precies, iets wat niet weg te denken is? Is het een visie op de wereldgeschiedenis? Misschien wel, inderdaad hebben werkgevers door de neoliberale hegemonie afgelopen twee decennia heel veel bereikt wat ze de eeuw ervoor waren kwijtgeraakt, de bijkans algehele macht over hun ‘personeel’. Over de werknemers, de arbeiders. In die zin is het echt ‘Historisch’. Het was gewoon lange tijd niet gelukt en nu wel, door de wind van het neoliberalisme en gesteund door de paniek van de crisis. Dit wilden en willen kapitalistische werkgevers altijd! Crisis is voor ondernemers niet alleen een risico, maar ook een kans.
    Maar dan nog, kan het argument kloppen? Je hoeft dan niets meer te doen, want wat niet weg te denken is heeft nu ook een reëel eeuwig bestaan. Of niet?
    Het gaat vooral om een wens, de ‘selffulfilling prophecy’. Je denkt het pas weg als het ook niet meer op tafel mag komen. En dat deden de vakbonden dus wel en dus beter. Spelbrekers van de drogreden. En natuurlijk bestaat er internationale concurrentie, ook zo’n veelgehoord argument. Maar daarom moeten vakbonden ook internationaal opereren en samenwerken. Inderdaad is er nog wat dat niet meer weg te denken is.
    Het is politiek en dat is wat anders dan een mystiek tijdverschijnsel. Het is kennelijk niet wat het lijkt, zoals zo vaak. De schijngestalte is slechts een klein deel van de waarheid.

En ook pas, dezelfde septembermaand. Er ontstaat een discussie in Groningen over de eventuele sloop van het bekende Cultuurpaleis ‘De Oosterpoort’.
      De plaatselijke krant getuigt van het ontluikend debat met gelijk al de nodige krachtargumenten of argumenten met een (mogelijk) misleidende nadruk. Kennelijk zijn er sloopliefhebbers die zich hier of daar al weer een nieuw cultuurpaleis voorstellen, dromen. ‘De Oosterpoort’, dat al meer dan 45 jaar niet onaardig functioneert blijkt heel goed weg te denken. Als heel de politiek het wegdenkt, is het gebouw zo gesloopt. Alleen nog even wachten op de vervanging.
    Eigenlijk zou een ware democratie vereisen dat bij het ongetwijfeld bouwkundig, duurzaamheidkundig en een beetje cultureel onderbouwde plan voor sloop verplichte tegenvisies worden geformuleerd. Wat is immers een afweging zonder alternatief? Er is sprake van een drogreden, wanneer een goed mogelijke afweging taalkundig wordt weggepoetst.

Hele en halve drogredenen, waarin de historie bij beide voorbeelden een rol speelt. Ten gunste van ‘nooit meer weg te denken’ bij de werkgevers, of van juist ‘zo snel en radicaal mogelijk wegdenken’ bij de sloop van een cultuurcentrum.

Wat nu dan te doen? Juist als het niet een-twee-drie duidelijk is, en je hopelijk al op je voelsprieten merkt dat er iets niet helemaal lijkt te kloppen, is het goed nog eens naar de argumenten te kijken.
    Vaak is het vrij makkelijk een werkwijze te vinden die de ‘ware argumentatie’, met zowel de onwenselijke als wenselijke gevolgen, blootlegt.

Bij de werkgeversbaas? Het gaat hier zeker ook om een krachtargument of wat daar tegenaan schuurt. Gewoon actie voeren dan maar, dan komen er reeksen van zwakke en sterke argumenten aan bod. Kracht van het woord aanpakken door de doelgerichte kracht van andere woorden, die voor veel mensen er écht toedoen. Wat er echt toe doet kan niet worden weggedacht.
      Dus: wég met de flexibilisering! Wég met door de werkgevers eenzijdig opgelegde arbeidsvoorwaarden! Je zult zien dat er heel wat ‘weg te denken’ is, waar sommige werkgevers alleen zo nu en dan nog maar een nare droom over hebben.

Bij de discussie over een nieuw cultuurpaleis? Wat is nu creatief tegenover het zo stellige afbraakwoord? Bijvoorbeeld dat de gemeente of raadsfracties een serieuze prijsvraag uitschrijven met als opdracht aan architecten en ingenieurs de mooiste, betaalbaarste, duurzaamste en anderszins prachtigste verbouwing te ontwerpen. Het slimste, mooiste en creatiefste antwoord verdient de hoofdprijs. De discussie gaat dan vast alras verder op een heel ander niveau, want dan staan er twee echte alternatieven tegenover elkaar.