Opinieonderzoek, media en framing

Pas belde een bekend onderzoeksbureau. Een landelijke enquête van slechts drie minuten. Voor de afwisseling wilde ik wel eens meewerken.
      Als eerste kwam een open vraag. ‘Wat vindt u dat de drie belangrijkste problemen zijn in Nederland?’ Hm .., dat is wel een erg open vraag. Het weer? Het gebrek aan liefde?
      Mijn antwoord luidde: ‘Ten eerste de grote werkloosheid, …’

Tot mijn verrassing ging de vragensteller hier direct op in en vergat kennelijk te wachten op wat de volgende twee problemen waren.
    De vervolgvraag luidde daarom: ‘Wat moet eraan gebeuren?’ Alsof het volk bij de meest prangende vragen gelijk de oplossing moet weten. Maar ik had er wel een mening over.
      Mijn idee: ‘Algemene arbeidstijdverkorting.’

Toen was de oorspronkelijke vraag over de drie grote problemen helemaal vergeten. De directe reactie luidde: ‘Maar dat is lang geleden, kunt u hier eens wat dieper op ingaan?’ Mijn antwoord was kennelijk wel bijzonder. Als ondertoon beluisterde ik: dat was toch vroeger, hoe komt u hier nu toch bij?
      Mijn reactie: ‘Natuurlijk kan ik dit uitleggen, maar ik dacht dat de enquête drie minuten zou duren….?’

O, ja, dat was ook zo. Daarom liet de vragensteller dit verder maar zitten en stelde nog slechts een setje formele vragen. ‘Hoe is de samenstelling van uw gezin, hoe hoog bent u opgeleid, is uw inkomen boven of onder modaal, bent u of uw vrouw de kostwinner en mag ik u nog een keer bellen of nog liever mailen?’
      Na netjes alles beantwoord te hebben: ‘Belt u maar gerust een keer terug. Mailen hoeft niet.’ Daar was de vragensteller van het gerenommeerde bureau dankbaar voor.

Wat gebeurt er nu in zo’n onderzoek? Behalve de formele statistiek is er sprake van framing op een indirecte manier. Mijn serieuze antwoord over ATV, waar ik 100% achter sta, staat niet dagelijks in de krant. Ook komt dat niet voor tv en de sociale media gaan ook al niet veel over arbeidstijdverkorting.
      Was men op zoek naar de standaard-media-politiek-inkaderende antwoorden? Ik kan het niets anders duiden. Moest ik per se nog een keer zeggen dat de vluchtelingenstroom wel erg urgent is? Zijn er harde maatregelen nodig?

Onder motto van de opinies van het volk lijkt men vooral te vragen welke media-aandacht het beste is geslaagd. Dat de boodschap is begrepen. Die kunnen we dan ongetwijfeld over een poosje weer terugzien in EenVandaag en daarna in de verkiezingsprogramma’s. Dan is de cirkel rond. Zo wordt de macht van de woorden verder gevormd, zij het niet door mij, want ik heb de volgende twee problemen niet eens kunnen noemen. Misschien gaat tijdig opnieuw de telefoon.
      Men zegt nogal eens dat er meer ‘out-of-the-box’ gedacht moet worden, maar zo worden opinies natuurlijk niet gevormd.