De Grote Markt van Groningen is vierkant. Daarom heeft de markt vier kanten die horen bij een windstreek. De westkant is het stadhuis. Daar wordt veel gepraat, maar er wordt niet zoveel over gepraat. Aan de zuidkant zit vooral horeca en het Grand Theatre. Het Grand Theatre moest in 1980 gekraakt worden om behouden te blijven. Nu is iedereen daar blij mee. Het staat er nog, helemaal vanzelfsprekend voor Jan en Alleman.
Over de oostkant was en is veel te doen. De naoorlogse architectuur is daar gesloopt en niet tot ieders vreugde krijgen we hier het Groninger Forum. Het betonstorten is nu in volle gang, daarna gaat het gebouw 45 meter de lucht in.
Dan hebben we de noordkant. Daar was ook heel wat over te doen. Met een referendum in 2001 werd een grote ingreep hier verijdeld. Dat plan is dus weg. Maar niet helemaal. Met name de VVD en soms ook anderen kijken wel eens begerig naar de noordkant. Kan dit als het Forum klaar is ook niet afgebroken worden voor wat nieuwe warenhuizen of iets dergelijks?
Bij zo’n idee worden soms drogredenen gebruikt. Zo van retorisch: ‘Er moet toch een kéér iets gebeuren?’ Hoezo, en waarom dan? Of we horen een pleidooi met een esthetisch krachtargument: ‘Het is immers maar lelijk!’ Alsof het vanzelf spreekt dat iedereen dat vindt. Bedoeld wordt de tegenspeler gelijk op achterstand te zetten.
De noordkant van de Grote Markt, het begin van de Oude Ebbingestraat en het hierop aansluitende Kwinkenplein zijn niet lelijk. Het is een bijzonder geheel van naoorlogse architectuur, opgebouwd na de verwoesting van de Tweede Wereldoorlog. Niet alle panden zijn fraai, maar de meeste wel karakteristiek en het geheel mag er zijn.
Voor de verkiezingen van volgende week is dit geen veelbesproken thema. Maar het komt terug. Toch is het beter een deel van de naoorlogse architectuur van de Grote Markt te behouden. Zeker als het kwaliteit heeft. Dat heeft de noordwand.
En als er toch iets gaat gebeuren, is er dan nog een alternatief? Jazeker. In het eerder afgewezen plan zat één onderdeel dat aardig was en waarvoor betrekkelijk weinig hoeft te worden gesloopt. Rechtdoor lopend uit de Herestraat loop je op het pand van een schoenenzaak af, en dat is een van de minder fraaie panden. In het eerdere plan zou dat gesloopt, dat zou een straatje worden en de noodbouw van V&D erachter aan de Rode Weeshuisstraat zou verdwijnen. Het resultaat is dan een goed bereikbaar aardig marktpleintje. Dat kan gezellig worden. Per saldo een kleine ingreep met ruimte voor een intensieve bebouwing op een mooi stuk binnenstad.
Met betrekkelijk weinig kan er veel. Het belangrijkste is een deel van de naoorlogse stijl in de stad te bewaren. Dat hoort erbij, in Groningen.
Grote Markt en Kwinkenplein
