In het aprilnummer van TSS, het Tijdschrift voor sociale vraagstukken, kijkt Jos van der Lans terug op 75 presentaties van zijn visie ‘Eropaf!’ Het gaat om Welzijn Nieuwe Stijl, om een sprankelende combinatie van de actieve outreachende werker en de participerende burger in buurten en wijken. Het betreft alle vormen van zorg en welzijn. Het gaat, zeg maar, om de mooie kant van de Wmo die nog onvoldoende uit de verf gekomen is. Er zijn zoveel kansen onbenut, en nog altijd komen er te weinig mensen achter hun bureau weg. Ik deel heel wat van deze visie. Er zijn echter ook risico’s.
Uiteraard ben ik ook bij een van de optredens geweest, in de Grolsch Veste in Enschede, en herinner me dat Van der Lans eerst een foto van de zaal nam. De foto’s van 75 sessies bekijkt hij nu in TSS. Is dat even schrikken! De zalen zaten vooral vol met mensen van boven de veertig. Ook valt hem het keurige karakter van het publiek op. ‘Er spat niets van af.’ Van der Lans spreekt nog hoopvol over een ‘grijze revolutie’, maar het is de vraag wat voor soort revolutie er momenteel plaatsvindt.
Gemeenten hebben tekorten op de Wmo en in het algemeen. Veel ervan willen wel de regiefunctie hebben en houden, maar verder liefst flink uitbesteden, ook uitvoeringsverantwoordelijkheden. Dit gaat natuurlijk niet overal op dezelfde manier. Maar het risico bestaat dat de slogan ‘Eropaf!’ gekaapt wordt als middel om het werk over de schutting te gooien onder het motto dat de burgers, vrijwilligers en het restant aan sociale instellingen verantwoordelijk zijn. Van de Lans pleit voor creatief opbouwwerk. Maar waar geeft men opbouwwerkers nog voldoende ruimte werkelijk zelf eropaf te mogen gaan?
Een grijze keurige samenstelling, veel ambtenaren en leidinggevenden. Het zou zo mooi zijn als de sociaal werkers meer ruimte kregen, in contact met de mensen in de buurt, en een nieuwe serie van 75 sessies voornamelijk door deze werkers bezocht zou worden. Geef ze ruimte, middelen en mandaat, en voer dan de vrije discussie over hoe je eropaf moet gaan. Dat lost niets alles op, maar geeft vast meer reuring.
