Gisteren rommelde ik even op zolder, op zoek naar een boek. Tussen wat oude brochures vond ik een ‘Werkmap voor jongerengroepen’ met als titel ‘Energie, bewapening, Derde Wereld’. Uitgegeven door – kort samengevat – een samenwerkingsverband van organisaties voor jongerenwerk en kritisch vormingswerk in 1983. Een prachtig document voor scholing en bewustwording uit de jaren tachtig.
En zo actueel! Uit 1983! Terwijl nu de oorlog in Oekraïne woedt, een oligarchenkapitalisme te keer gaat tegen de bevolking van een autonoom land! Met aan het hoofd een gek geworden autocraat.
De brochure is van 1983, de jongeren van toen zijn de (jong) volwassenen van nu. Hebben zij van dergelijke brochures niet geleerd? Het lijkt er meer op dat sommige volwassenen van toen allerlei oude, sentimentele en onrealistische ideeën uit de kast pakken. Uit angst? Waarvoor? Tekortgekomen, wat dan?
Het oude kan nooit zonder groot verlies terugkomen. Karl Marx wees er eens op dat herhaling in de geschiedenis vaak eindigt in een klucht én een drama. Dat drama zien we voor onze ogen weer gebeuren, met zelfs de reële dreiging dat er kernwapens worden ingezet.
Energie, bewapening en Derde wereld. De laatste term is tegenwoordig helaas vervangen door ‘vluchteling’, maar in wezen duiden de drie woorden op de grote vragen van onze tijd. Waarmee we nog lang niet klaar zijn. Menselijk en pedagogisch gezien is een pleidooi op zijn plaats de goede oude dingen te bewaren, zoals de lieve vrede, een sterk energiebeleid om het klimaat ‘te redden’, en nog meer op te komen voor de ontheemden uit de landen waar hun akkerland verdroogt.
1983, vredesvorming, vredesonderwijs. Misschien is dit een goed ijkpunt om de politiek en strijd van nu eens wat vaker mee te gaan vergelijken. Om de spiralen van geweld te keren en solidair te zijn met vluchtelingen. De moed nooit opgeven als het hierom gaat.
Op zoek naar organisaties tegen de oorlog?
Zie bijvoorbeeld:
