Als ik achter schuin uit het raam van mijn huis kijk over het Eemskanaal, zie ik de brandweerkazerne van Groningen. Wat is er te zien? Er hangt nu een groot spandoek waarop de brandweermannen en –vrouwen een fatsoenlijk pensioen eisen. ‘Gun ons een fatsoenlijk pensioen voor het gevaarlijke werk dat wij 24/7 doen.’
Altijd paraat, 24 uur en dat de hele week. Ondanks het vaak gevaarlijke werk, dat ook nog eens veel fysieke inspanning en permanente alertheid vereist, is de vroegpensioen-regeling voor de brandweer sterk verslechterd. Gemeenten zijn vaak trots op hun brandweer, maar als het op betalen aankomt geldt ook hier de druk naar beneden van de lonen en de verslechteringen van de arbeidstijden.
De brandweer knokt niet alleen voor zichzelf. De maatschappelijke druk vanuit de neoliberale politiek is sterk om nog meer de rechten en voorzieningen van de werkende mensen aan te tasten. Veel economen maken zich nu grote zorgen over de sterke negatieve spiraal die ontstaan is door de foute reacties op de crisis. Het lijkt erop dat de economie zich steeds meer vastschroeft, waardoor ieder die van werk en uitkeringen afhankelijk is het steeds moeilijker krijgt. Zo zijn ook de gevolgen voor de economie als geheel groot en wordt in dat kader het voor de politiek steeds uitzichtlozer nog enige greep te houden, voor zover men dat nog wil. Vast in de neoliberale val.
Tegelijk is het rijkere deel van Nederland vrolijk op vakantie. Tegelijk wordt op TV het stakende grondpersoneel van Schiphol op kwetsende wijze ondervraagt, alsof zij het zijn die door hun actie de crisis veroorzaken. Tegelijk eisen bestuurders van collectieve voorzieningen dat ze meer mogen verdienen dan de Balkenende-norm. Zonder enige grond. Gewoon brutaal.
In feite doen de brandweerlieden nu twee dingen. Ze komen voor zichzelf op, op een heel redelijke manier. Daar is dus niets mis mee. Tegelijk komen zij op voor een beter beleid op het gebied van de lonen en voorzieningen. En zo treden ze ook op tegen de tweedeling tussen de armer wordende groepen en de zich verrijkende types, die steeds meer voor zichzelf willen hebben. Tegen een tweedeling die gevaarlijke consequenties heeft.
De actie van de brandweerlieden overstijgt het privébelang, het is de redelijke roep om een betere politiek en een eerlijker verdeling.
De zich vastschroevende economie vraagt om beweging, om een spiraal de andere kant op. Er schijnen verkiezingen aan te komen. Het zou mooi zijn als die in het teken van een werkelijk sociale economie komen te staan. Waarin zowel de rigide bezuinigingen als het onttrekken van de voorzieningen aan de sociale collectieve sector worden teruggedraaid.
Veel vragen die ertoe doen worden in de media versluierd. Hoe zou het toch komen dat zovelen momenteel de richting kwijt zijn? Als men een moreel kompas zoekt, moet dat er nog wel zijn. De acties van de brandweerlieden en het grondpersoneel van Schiphol gaan niet om kleine dingen. Ze raken de grote kwesties van de huidige tijd. Goed om hier over na te denken en de acties vooral niet als incident te zien.
