dinsdag 12 november 2024

 

Ik omhels je onafgebroken’ – Judith de Kom en Ida Does (boek attendering)

Bij Alfabet Uitgevers verscheen dit jaar een biografie van Anton de Kom ( Al klopt deze aanduiding niet helemaal. Anton de Kom is in de oorlog door de Duitsers vermoord. Zijn dochter Judith zoekt tot op hoge leeftijd alles wat nog sporen van De Kom kunnen zijn. Aan het eind van het boek blijken dit niet zoveel sporen te zijn. Maar zeker wel genoeg om Antons de grote verdiensten te staven.

Wie was Anton de Kom nog maar weer? Hij was de enorm inspirerende leider in de strijd door zwarte mensen voor hun volledige sociale en politieke rechten. Strijd als sociaal werker, zoals in en na de opstanden in Paramaribo, waarvoor de Nederlandse regering hem opsloot. Sociale vragen, de bevolking van Paramaribo wist hem te vinden, als hun raadsman. Dit was zo evident dat hij pas lang na zijn dood door de Nederlandse regering geridderd is, ereburger van het land. Zijn sociale arbeid deed hij niet alleen, maar ingebed in het socialere leven van die tijd, die politiek bepaald werd door partijen als de SDAP, CPN en anarchistische groepen, tegenover de liberalen.

De Kom was in Rotterdam actief in het linkse verzet en werd door de Duitsers gearresteerd. Door ziekte geveld, overleed hij in gevangenschap. Na de oorlog heeft het tot 1960 geduurd dat de restanten van zijn lichaam werden gevonden en hij begraven kon worden op de erebegraafplaats te Loenen.

Judith de Kom was Antons dochter. Zij heeft een groot deel van haar leven gezocht naar restanten van het leven van Anton en voor de erkenning van zijn strijd, inzet en sociale resultaten. Enorm fascinerend is het te lezen hoe Judith de Kom talloze contacten in en buiten haar kring van familie, bekende en nieuwe contacten onderhoudt. Het boek geeft die uitgebreid weer. Daarbij wordt ook duidelijk wat de afwijzing van de waardering voor De Kom allemaal losmaakt. In die zin is dit ook een psychologie die leerzaam is voor hedendaagse mensen die te maken hebben met sociale ontkenning, discriminatie, uitbuiting, oorlogen en ellende.

Judith de Kom schreef een weergave van veel facetten van lijden door politiek falen. En door de betrekkelijke eenvoud voor eigenlijk ieder leerzaam en leesbaar.

Judith de Kom stierf in 2024 op 93-jarige leeftijd. Haar levenstaak was volbracht, zoals de lezer van nu kan opmaken.

Het is een heel een toegankelijk boek met een grote diepgang. In mijn weblog schrijf ik niet vaak recensies. Maar dit boek verdient het gelezen te worden, voor de hele familie De Kom, zoals die naar voren komt en over de eenheid van praktijk en theorie, zoals Anton de Kom die zag. Zijn idealen zijn actueel, van grote betekenis.


STOP DE OORLOG!