vrijdag 10 oktober 2014

Herfstblog, natuur en aankondiging nieuw boek


Even een blog met een meer persoonlijk tintje. Schelpenhobby en een nieuw boek, alvast een aankondiging.
    In het najaar ga ik de laatste jaren even op Ameland de natuur in en vooral het strand op. Door de zandsuppleties liggen schelpen op het strand en spoelen er nog steeds nieuwe aan, die zonder al dat nieuwe zand niet makkelijk gevonden zouden kunnen worden. Schelpen die normaal gesproken in Nederland zeldzaam of zelfs zeer zeldzaam zijn, zijn nu met een beetje goed zoeken te vinden. Hieronder de foto’s, voor- en achterzijde van drie schelpen.







Bovenaan de meest zeldzame, de breedgeribde venusschelp (Clausinella fasciata). Daaronder rechts een groot fragment van het ovale nonnetje (Macoma calcarea). Daarnaast, het minst zeldzaam van de drie, maar ook niet zomaar te vinden, de eierschelp (Gastrana fragilis).
    De breedgeribde venusschelp lag op 3 oktober bij paal 11.800. Halverwege het strand, dus niet direct in de vloedlijn. Paal 11.800 is het randje van het suppletiegebied, hier liggen nog wel meer fossiele of oude schelpen, en fragmenten ervan. Maar iets verderop, richting Hollum, wordt het snel minder, al kunnen daar genoeg soorten schelpen liggen die niet uit het suppletiezand komen.
    De achterkant van de schelpen is ook van belang. Aan het slot kun je vaak het beste vaststellen welke soort het is. Voor de eierschelp en het ovale nonnetje is dat bij deze exemplaren wel van belang.
    Misschien denkt iemand nu: ‘Die breedgeribde venusschelp is helemaal niet zeldzaam, die vind ik zó in Spanje.’ Dat kan kloppen. De schelp komt waarschijnlijk uit subtropisch water. Voor de Noordzee moet je dan een lange tijd teruggaan, naar een warmere periode tussen de laatste twee ijstijden, schat ik in. Hier is die schelp dus zeldzaam, maar op de stranden van Spanje of Portugal kun je frisgekleurde exemplaren vinden van deze schelp.
    Is het niet vreemd zo’n kapot ovaal nonnetje ook op te rapen? De schelpenzoeker doet dat meestal wel, want het gaat hier om een (vrij) zeldzame soort en dan weet je ook wat er zoal allemaal te vinden is. Die gegevens kun je dan weer doorgeven aan Waarneming.nl of een ander registratiesysteem. Die worden dan weer gebruikt voor schelpengidsen en andere publicaties. Over waarnemingen en waarnemingssystemen, zie ook www.strandwerkgemeenschap.nl en www.anemoon.org.

Over de schelpen van Ameland is kort geleden een heel mooi boek uit gekomen. Geen stijve natuurgids, maar een met veel leuke anekdotes rondom schelpen en met aardige informatie over diverse verzamelingen. Veel plaatjes en ook nog tweetalig, Nederlands-Duits. Een aanrader.
Dit boek: Rykel de Bruyne, Ditte Bandini, Ameland: Schelpenrijk, Het eilandgevoel beleven met schelpen, barnsteen en fossielen, Stichting Anemoon en KNNV Uitgeverij, Lisse en Zeist 2013, ISBN 9789050114769



Over boeken gesproken. In november komt mijn nieuwe filosofische boek uit. Hieronder staat alvast de voorkant van het boek. In komende blogs volgt meer informatie.