woensdag 1 oktober 2014

Arbeidstijdverkorting en minister Asscher - Verdeel de arbeid eerlijk!



Mooie naam voor een rockgroep: ‘Dr. Asscher and his robots’. Het is echter een serieuze zaak. Een paar dagen terug heeft Minister Lodewijk Asscher een heel betoog gegeven over de robotisering. Door de enorme technologische vlucht en de automatisering wordt werk en met name normaal beloond werk ernstig bedreigd. Robots kunnen steeds meer en ze zeuren niet om goede arbeidsvoorwaarden.
      Is het verhaal van Asscher een abstracte beschouwing of een politieke analyse gericht op actie en actief handelen? Asscher zal het tweede bedoeld hebben, maar natuurlijk dreigt weer hetzelfde als eerder toen hij zijn zorg voor normaal betaald werk uitte, dat hij weggehoond wordt door zijn VVD-broeders.

Het verhaal is serieus. Het is ook oud. Karl Marx heeft in Das Kapital, met name in het derde deel, betoogd dat alleen arbeid waarde schept en tot meerwaarde en winst leidt, maar dat door de automatisering de factor arbeid wordt teruggedrongen. Tal van controversies zijn er geweest over deze visie. Marx wijst ook op remmende of verzachtende factoren bij deze terugdringing, maar daarmee is deze tendens nog niet verdwenen. Misschien had hij ongelijk over het te verwachten tempo van dit proces, Asschers betoog accentueert nu echter de actualiteit. De automatiseringssnelheid neemt meer en meer toe, niets kan deze stoppen.

Het werk verdwijnt dus? Is er niets tegen te doen? Er is heel veel tegen te doen. In de jaren tachtig was er een internationaal pleidooi om korter te werken. Nu hoor je dit zachtjes en slechts mondjesmaat. Dan hebben we nu een minister nodig die voor zijn zaak staat. Pleit nu voor Nederland en de hele EG voor korter werken. Maak bijvoorbeeld een wetsvoorstel waarin staat dat eens om de drie jaar de maximale arbeidstijd wordt vastgelegd. Is er veel arbeid nodig, dan mag men langer werken, is er minder nodig dan kies je bijvoorbeeld 6 of 5 uur werken per dag (grosso modo).
    Of met andere woorden, constateer de feiten, pak het positieve ervan, zoals het feit dat robots minder mooi en zwaar werken overnemen, kijk naar de arbeidsproductiviteit en verdeel het werk onder allen.
    Een mooi voorstel voor de media om de beren op zo’n weg te verzinnen. Maar meer nog voor de vakbeweging en politieke partijen nu echt werk te maken van algemene arbeidstijdverkorting. Het is rationeel en moreel een eerlijke zaak.