Dubieuze onderwijsrevolutie

Een paar maand geleden, in juni, stond in de krant dat vrijwel de hele Tweede Kamer iPadscholen wel ziet zitten. Dat betekent dat vrijwel de hele Kamer zich danig vergist. Volgens voorstanders als Maurice de Hond moeten kinderen werken met het touchscreen en hoeven ze op school geen krulletters meer te leren. Volgens mij moet de Tweede Kamer helemaal niet weer zo’n van boven opgelegde operatie verzinnen en moeten moderne kinderen leren contact met de werkelijkheid te houden. Moeilijk genoeg.
      Niet dit moet en dat moet, bedacht op afstand, maar het is mooi als kinderen met hun leerkracht bijvoorbeeld eens gewoon de natuur intrekken. Pas zag ik in het Lauwersmeer een hele schoolklas met hun juf bezig met vlindernetten en op hun laarzen door de poelen banjeren. Op een kennelijk goed uitgezochte plek, samen met de boswachter. Zoiets weten digitale goeroes niet te verzinnen. Pop-up of in de blubber, wat wil je het liefst?

Bij de discussie over zo’n digitale onderwijsrevolutie gaat het al gauw over de vraag of dit het kinderbrein schaadt. Vast wel. Of niet. Maar er is veel meer. Gaat het nog over inhoud, over cultuur en over wat de leerkracht ziet waar een kind aan toe is?
    Bij het blad van mijn vakbond, de AOb, zat pas als reclame een tamelijk duur en in ieder geval omvangrijk inlegkatern over ‘De onderwijs revolutie’. Van een bedrijf dat zich presenteert als ‘dé Apple expert voor het onderwijs.’
      Een hele berg verbaal geweld. ‘Niet langer staat de onderwijzer of de methode centraal maar de leerling of student’, zo wordt ons beloofd. Maar ja, daar is weinig revolutionairs aan, want dat is de oeroude lulkoek waarin regelmatig van boven opgelegde veranderingen worden aangekondigd.
      Dat hele uitgangspunt gaat bovendien uit van een foute tegenstelling. Natuurlijk staat de leerkracht niet centraal, maar hij en zij spelen wel een centrale rol. Natuurlijk staat de methode niet centraal, maar een goede methode die een afgewogen inhoud doseert, is beslist onmisbaar. Ook als je werkt met een computer die zo modern is dat we het nu nog niet kunnen verzinnen. En dat de leerling centraal staat, gaat dat om individualisering tot in het oneindige? Dat gaat hem dan nog danig opbreken.

Voor je het weet wordt het onderwijs in een centrale aanpak wel weer één bepaalde methode, nu een digitale, door de strot gedrukt. Moderne eenheidsworst, met een eigen werkelijkheid, de virtuele schijn. Natuurlijk is het dom tegen moderne digitale middelen te pleiten, daar gaat het ook niet om. Maar wel om de dollartekens en de meeloperij te herkennen, die in feite een culturele eenheidsworst aan de man of vrouw brengt.

‘Met één tikje van de vinger’ kom je overal. Een kind hoeft niets meer te leren, want hij is er zó. Wat een voordeel...! Maar het is niet waar: leren mag best wat weerstand opleveren. Daar gaat goed onderwijs deskundig mee om. Interactie. Laten de scholen en leerkrachten in hoge mate de regie houden hoe zij met nieuwe vormen en gedachten omgaan. En de school hoeft helemaal niet precies te lijken op wat de kinderen thuis ook al doen. Ook is niet uit te sluiten dat de Tweede Kamer wel wat beters te doen heeft.